Voor ik verder ga met het verhaal over mijn zeemansloopbaan eerst uit de doeken doen hoe de verhoudingen aan boord in elkaar zaten, althans toen, nu is het anders. Ik heb gemerkt dat weinig mensen weten hoe dat toen in elkaar stak! Om te beginnen had je de gezagvoeder, daarna had je drie stuurlui, eerste stuurman, tweede stuurman en derde stuurman, die alle drie een wacht van 4 uur liepen. De gezagvoeder liep geen wacht, maar had wel de algehele verantwoording. Dat was de dekdienst. Bij de machine kamer had je de hoofdwerktuigkundige, tweede wtk, derde wtk en de vierde wtk en op een grote tanker had je nog drie vijfde wtk's, die liepen dan wacht samen met de tweede,derde en vierde wtk's. Soms had je ook enige stuurmansleerlingen en wtk.leerlingen.Deze jongelui liepen soms in de dagdienst of liepen wacht mee. De Hoofdwtk. liep net als de kapitein geen wacht, maar had wel de gehele verantwoording over het technische gebeuren en de administratie ervan. Aan boord had je drie wachten. Van 0-4 uur van 4-8 uur en van 8-12 uur. Daarbij moest je soms overtime maken in de morgen en middaguren als dit nodig was. Het kwam ook voor dat door een mankement aan de motor het schip stil lag dan werd ieder er uit getrommeld, om mee te helpen, machinisten dan, soms duurde zo'n reparatie 24 uur of nog langer en zag je je bed niet! Gelukkig kwam dit niet zoveel voor. Van 0-4 uur liepen de tweede stuurman en de derde wtk. van 4-8 liepen de eerste stuurman en de tweede wtk wacht en van 4-8 uur liepen de derde stuurman en de vierde wtk. met een stoker/olieman wacht, soms ook met leerlingen er bij. Dat ging dag en nacht door alleen in de havens liepen alleen de vijfde wtk's wacht en de anderen hadden dan dagdienst om het nodige onderhoud te plegen. De stuurlui liepen dan wacht bij het laden en lossen. Dit waren dus de officieren. Aan bemanning had je onderofficieren bestaande uit de hofmeester, bootsman,timmerman, kabelgast en pompman (de laatste alleen op tankers) dan nog kwartiermeesters, stokers/oliemannen, roergangers en de verdere bemanning, koks, bediendes enz. Voer het schip niet automatisch ( alleen op volle zee) dan stond er een roerganger aan het stuur, dus geen stuurman! Dit was dus in mijn tijd, het is nu heel anders. Schepen varen wat de machinekamer betreft geheel automatisch en alleen op de brug wordt er wacht gelopen, door een maritiem officier, ik praat daar verder niet over want dat heb ik niet meegemaakt!
In het totaal een 60 man. per schip, geloof dat ze het nu met 20 man doen, wat niet in het voordeel van het schip is. Maar ja, bemanning is een onkosten post voor de rederij!!